Hormonal Bozukluklar

Bedenimizin işleyişi için hormonlarımızın sağlıklı çalışması hepimiz için en önemli konulardan biri. Zamanla değişen beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları, endokrin problemler, genetik bazı hastalıklar ve kimyasallar hormonal bozukluğa sebep olan pek çok sebebi içinde barındırıyor. Hormonal bozukluklar, hem kadınları hem de erkekleri etkileyebiliyor. Örneğin; kadınlar daha erken regl oluyor ya da erkeklerde göğüs büyümesi problemi gözlemlenebiliyor. Ancak kadınların bu tür sıkıntılar ile daha sık karşılaştığı görülüyor.

Hormon Bozukluğu Neden Olur?

Stres, sağlıksız beslenme, alınan toksinler ve benzeri sayısız faktör hormonal bozuklukları tetikleyebiliyor ve gelinen noktada, birbirinden farklı sıkıntılar ortaya çıkabiliyor.

Özellikle kadınlarda Polikistik Over, erken menopoz, birincil yumurta yetmezliği, hormonal bozuklukların getirdiği hastalıklardandır. Bunun yanı sıra adet düzensizliği, akne problemleri, uyku problemleri, vajinal kuruluk ve kısırlık gibi durumlar da hormonların çalışma sorunlarına bağlı olarak karşılaşılabilen bazı sıkıntılardır.

Hormon Bozukluğu Nedenleri

Hormonlar bedeninizdeki sistemi düzenleyen ve görevini yapmasını sağlayan bütünün önemli parçalarıdır. Sistemin doğru çalışabilmesi için uyarıcı, sinyal iletici ve düzenleyici şekilde görev alabilirler. Sistemin bir yerindeki bozukluk vücutta genel bir soruna sebep olabilir bu yüzden belirtilerin göz ardı edilmemesi ve muayene olunması önemlidir. Erkeklerde aşırı yağlanmaya bağlı kandaki östrojen seviyesinde artış olur, bu kadın tipi değişikliklere sebep olabilir.

Endokrin Sistem Hastalıkları

• Bazı Kanser türleri (aşırı hormon üretimi),
• Polikistik over,
• Hipotiroidi ve hipertiroidi,
• Endokrin hastalıklar (Hipogonadizm) olarak sıralanabilir.

Kimyasallar

Son yıllarda tüketimi daha da artan kişisel bakım ve kozmetik ürünlerindeki bazı maddeler alıcıları kandırır ve sanal bir durum yaratır ve hormon etkisi oluşturur. Erken ergenliğin önemli sebeplerinden biri budur.

Kimyasalların bir diğer mekanizması ise alıcıların yapısını bozarak etkisiz hale getirmesidir. Bu da kanda düşük hormon seviyelerine sebep olur. Ve vücut olması gerekenden çok daha fazla hormon salgılayabilir.

Üçüncü bir diğer mekanizma ise kimyasalların hormon metabolizmasını değiştirmesidir. Bu durum ya daha az ya da daha çok hormon salgısına sebep olabilir

Hormonları Bozan Bazı Kimyasallar:

Tarım ilaçları: Tiroid hormonu seviyesine etkisi sebebiyle çocuklarda dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite yapabilir.

Bisfenol A: Östrojen gibi davranan ve plastik ürünlerde bulunan bu madde şeker hastalığına, düşük bağışıklık sistemine, kadınlarda kansere ve erkeklerde kısırlığa (infertilite) sebep olabilir.

Triklosanlar: Allerji, astım ve tiroid hormon bozukluklarına sebep olan triklosanlar, antibakteriyel sabunlarda ve temizlik ürünlerinde bulunur.

Ftalatlar: Kozmetik maddelerde ve paketli gıdalarda bulunur. Erkek cinsiyet hormonu olan testosterona etkisi olduğundan sperm kalitesini azaltır. Ayrıca hem kadın hem erkeklerde IGF-1 düzeylerini azaltabilir.

Dioksinler: Tiroid hormon seviyelerini bozabilen, erkeklerde cinsiyet hormonlarının azalmasına etki eden yağlı dokularda biriken dioksinler, hayvansal gıdalarda sık bulunur.

Genetik Hastalıklar

Bazı kişiler doğuştan hormon bozukluğuna sahiptir. Aile öyküsünde diyabet, hipotiroidi gibi hastalıklar olan kişiler daha fazla dikkatli olmalıdır.

Beslenme ve Yaşam Tarzı

Beslenme alışkanlıklarımızla bedenimize aldığımız kimyasal miktarı değişir, bu da hormon sistemini etkiler. Aşırı kalorili fazla karbonhidratlı işlenmiş besinlerle beslenme, aşırı sigara ve alkol tüketimi, hareketsiz yaşam tarzı, stres ve uykusuzluk hormonal bozukluk yaşama riskinizi arttırır.

Kadınlar Ne Zaman Hormonal Bozukluklar Yaşar?

Hormonal bozuklukların pek çok farklı sebebi olabilir, ancak erkeklere göre daha fazla hormonal dengesizlikler ile karşılaşan kadınlar ergenlik dönemi, adet dönemi, hamilelik, doğum, emzirme, perimenopoz, menopoz ve postmenopoz dönemlerinde hormonal bozukluklar yaşarlar. Ve bu süreçler anormal seviyelere ulaşmadığı sürece sorunsuz seyreder, gerektiğinde de çeşitli müdahaleler ile kontrol altında tutulabilirler. Bu dönemlerde doktorunuza danışarak bu süreci bilinçli atlatıyor olmak, sürecinizi kolaylaştırır.

Hormon Bozukluğu Belirtileri

• Sivilcelenme,
• Sıcak basması ya da üşüme,
• Aşırı kıllanma ya da tüy dökülmesi,
• Hızlı kilo alma ya da verme,
• Aşırı terleme durumu,
• Odaklanma problemi ve yorgunluk,
• Cinsek istek (Libido) kaybı,
• Aşırı aç veya tok hissetme,
• Uykusuzluk ve uyku hali
• Odaklanma sorunu ve unutkanlık gibi bilişsel problemler sıralanabilir.

Bu hormon bozukluğu belirtileri durumunda hekiminize danışmanızı özellikle öneriyoruz.

Hormonal Bozukluklar Nasıl Tedavi Edilir?

Hormonal bozukluklara bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar ya da şikâyetlerin ortadan kaldırılması için öncelikle muayene yapılması gerekir. Fiziki muayene, ultrason ile görüntüleme ve laboratuvar testleri bu aşamada gerekli olacaktır. Böylece hem hormonal yetersizlikler tespit edilecek, hem de ortaya çıkardığı durumlar gözlenebilecektir. Hastanın durumuna göre farklılık göstermekle beraber hormonal bozukluklarda genellikle östrojen ve progesteron formları içeren ilaçlar tercih edilir. Ayrıca hormon yenileme ilaçları ile çeşitli krem formdaki ilaçlar da tercih edilebilir. Hastanın özel durumuna bağlı olarak doktor kişiye uygun tedavi protokolünü belirleyecek ve bir rota çizecektir.

Hormon Bozukluğu Tedavisi

Alabileceğimiz önlemler arasında;

• Kişisel bakım ve kozmetik ürünlerini azaltmak,
• Plastik ürünleri dikkatli seçmek (İçeriğinde BPA olmayanı almak önemli, hiçbir şey yazmayanı almamak gerekir.),
• Konserve ürünlerini içeriğindeki maddeler sebebiyle minimumda tüketilmek sayabiliriz.

İşlenmiş gıdalar tarım ilacı, antibiyotik ve ağır metalden kaynaklı hormon bozan birçok faktöre sahiptir.

• Yüksek karbonhidrat içeren şekerli ürünler,
• Tatlandırıcılar,
• Kontrolsüz üretilen hayvan ürünleri (et, süt vb.),
• Büyük balıklar (civa dozu nedeniyle),
• Genetiğiyle oynanmış ürünler,
• Aşırı soya içeren ürünler sıralanabilir.

Genel olarak doğal ve doğru beslenmeye dikkat etmeliyiz. Probiyotik ve prebiyotik ürünler, sağlıklı yağlar ve eksikliği durumunda Vitamin D alımını hayatınıza sokabilirsiniz. Düzenli uykulu, min. alkol alımıyla stresi az bir yaşam sizi sağlıklı kılar.

Ve gerekli olduğu durumlarda medikal tedaviyi aksatmamalısınız. Doktor arayışı ise hormonal sorunlar söz konusu olduğunda en önemli konulardan biridir. Hormonal sıkıntılardan daha pek çok soruna, danışabileceğiniz her konu için İstanbul Avrupa Jinekolog arayışında doğru adrestesiniz. Hemen randevu alabilir, Nişantaşı Kadın Doğum Uzmanı doktorumuz Banu Göker Özdemir ile görüşebilir, profesyonelliklerinden ve tecrübelerinden faydalanabilirsiniz.